దేశాన్ని పీడిస్తున్న బయో వేస్టేజ్ భూతం/The biowaste monster plaguing the country
ఆరోగ్యానికి, పర్యావరణానికి పెను ముప్పు
శరవేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న మన దేశంలో మౌలిక సదుపాయాలు పెరుగుతున్నప్పటికీ, వ్యర్థాల నిర్వహణ, ముఖ్యంగా బయో వేస్టేజ్ (జీవ వ్యర్థాలు) సమస్య పెను సవాల్‌గా మారింది. రోజూ లక్షల టన్నుల్లో ఉత్పత్తి అవుతున్న ఈ వ్యర్థాలు ప్రజారోగ్యానికి, పర్యావరణానికి తీవ్ర ముప్పుగా పరిణమిస్తున్నాయి. ఆసుపత్రుల నుంచి వచ్చే ప్రమాదకర వ్యర్థాల నుంచి, ఇంటి నుంచి వచ్చే ఆహార వ్యర్థాల వరకు… ఈ బయో వేస్టేజ్ భూతం మన పల్లెలు, పట్టణాలను పీడిస్తోంది.
వాయిస్ ఆఫ్ భారత్, ప్రత్యేక కథనం :
ఆరోగ్యానికి ‘హెల్త్‌కేర్’ ముప్పు..
కోవిడ్-19 మహమ్మారి తర్వాత వైద్య వ్యర్థాల నిర్వహణ మరింత క్లిష్టంగా మారింది. దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆసుపత్రులు, క్లినిక్‌ల నుండి వచ్చే సూదులు, సిరంజిలు, కలుషితమైన బ్యాండేజీలు, ల్యాబ్ వ్యర్థాలు వంటివి అత్యంత ప్రమాదకరమైనవి. ఈ హెల్త్‌కేర్ వేస్టేజ్ ను సరైన పద్ధతిలో శుద్ధి చేయకుండా లేదా కాల్చివేయకుండా వదిలేయడం వల్ల అంటువ్యాధులు వేగంగా వ్యాపిస్తున్నాయి. చాలా చోట్ల, ఈ వైద్య వ్యర్థాలు నేరుగా మున్సిపల్ చెత్తతో కలిసిపోతున్నాయి. దీనివల్ల పారిశుద్ధ్య కార్మికులు, పక్కనే నివసించే ప్రజలు హెపటైటిస్, టీబీ వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధుల బారిన పడే ప్రమాదం పెరుగుతోంది. జీవ వ్యర్థాలను కఠినంగా, శాస్త్రీయ పద్ధతిలో మాత్రమే శుద్ధి చేయాల్సిన అవసరం ఉన్నా, నిబంధనల అమలులో లోపాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి.
మీథేన్ పెంచుతున్న వంటగది వ్యర్థాలు..
నగరాల్లో ఉత్పత్తి అయ్యే మొత్తం చెత్తలో దాదాపు 50 శాతం వంటగది వ్యర్థాలు (కిచెన్ వేస్ట్) లేదా ఆహార వ్యర్థాలే ఉంటున్నాయి. ఈ వ్యర్థాలు డంపింగ్ యార్డులలో పేరుకుపోయి, కుళ్లిపోయి, విపరీతమైన దుర్వాసనతో పాటు మీథేన్ గ్యాస్ ను విడుదల చేస్తున్నాయి. మీథేన్ గ్యాస్, కార్బన్ డయాక్సైడ్ కంటే అనేక రెట్లు ఎక్కువ ఉష్ణాన్ని వాతావరణంలో నిలిపి ఉంచగలదు. దీని కారణంగా వాతావరణ మార్పులు (Climate Change) వేగవంతమవుతున్నాయి. ఆహార వ్యర్థాలను సరిగా నిర్వహించకపోవడం వల్ల ఒకవైపు భూమి కలుషితమవుతుంటే, మరోవైపు గాలి కూడా విషపూరితం అవుతోంది.
సమస్యలోనే పరిష్కారం : వృథా కాదు, సంపద ..
బయో వేస్టేజ్ అనేది కేవలం సమస్య మాత్రమే కాదు, దాన్ని సరిగ్గా నిర్వహించగలిగితే అది ఒక **అవకాశం (Opportunity)**గా మారుతుంది.
బయోగ్యాస్ ఉత్పత్తి: వంటగది వ్యర్థాలను ప్రత్యేకంగా సేకరించి, వాటిని బయోగ్యాస్ ప్లాంట్లలో ఉపయోగించడం ద్వారా శక్తిని ఉత్పత్తి చేయవచ్చు. ఈ బయోగ్యాస్‌ను వంటకు లేదా విద్యుత్ ఉత్పత్తికి వాడవచ్చు.
కంపోస్ట్ ఎరువు: ఈ వ్యర్థాల నుంచి తయారయ్యే సేంద్రీయ ఎరువు (కంపోస్ట్) వ్యవసాయానికి చాలా ఉపయోగకరం. దీనివల్ల రసాయన ఎరువుల వాడకం తగ్గుతుంది, నేల ఆరోగ్యం మెరుగుపడుతుంది.
ముందడుగు వేయాల్సిన అవసరం..
ఈ సమస్య నుంచి విముక్తి పొందాలంటే, ప్రభుత్వాలు, స్థానిక సంస్థలు, ప్రజలు విధిగా వ్యర్థాల విభజన (Waste Segregation) ను పాటించాలి. ప్రతి పౌరుడు తన ఇంటి నుంచే తడి (బయో), పొడి (రీసైక్లింగ్) చెత్తను వేరుచేయడం అలవాటు చేసుకోవాలి. అధికారులు, కాంట్రాక్టర్లు కేవలం బిల్లులు వసూలు చేయకుండా, పారిశుద్ధ్య నిర్వహణ నిబంధనలను కఠినంగా అమలు చేయాలి. బయో వేస్టేజ్ భూతం మన దేశాన్ని మరింత పీడించకుండా ఉండాలంటే, తక్షణమే ఈ సమస్యకు శాస్త్రీయ పరిష్కారాలు చూపాల్సిన బాధ్యత అందరిపైనా ఉంది.
